Odessa

Dinsdag 30 april en woensdag 1 mei 2013
Ooit gehoord van Transnistrië? Het ligt ten oosten van Moldavië tegen de grens met de Oekraïne. Je komt het land niet in want het wordt bewaakt als ware het de Gaza strook en er wordt eerst geschoten alvorens er vragen worden gesteld. Die vragen zou je overigen toch niet verstaan want het Transnistriaans wordt alleen in Transnistrië gesproken en dat moeten we vooral zo laten. Een totaal overbodig land. Hoe dan ook, als je vanuit Roemenië naar de Oekraïne reist, adviseert je GPS om door dit land te reizen en dat is niet goed voor de gezondheid. Dus, ter voorkoming van ongewenste bijwerkingen, moet je afbuigen naar secondaire wegen en via een omweg in de noordoostelijke uithoek van Moldavië alsnog naar de Oekraïne rijden. Daar is de ontvangst overigens ook verre van hartelijk. Bij aankomst bij de grens wordt het Oekraïnsche leger -allemaal dikke mannen in zwarte uniformen met zwarte petten en zware laarzen- min of meer gemobiliseerd waarna een complete generale staf van politie, land-, luchtmacht en marine op hoge, toon toelichting eist over de reden van de komst en vervolgens overgaat tot een zo grondige inspectie van onze Mini dat het lijkt alsof zij daarin een kernbom vermoeden hoewel de vijandigheid geleidelijk plaatsmaakt voor onverholen bewondering als blijkt dat de Mini zo veel slimmer is dan de ongecontroleerde explosieve kracht die Einstein wist te vatten in de eenvoudige formule E=Mc^2. De aankomst krijgt uiteindelijk dan ook bijna het karakter van een feestelijk staatsbezoek. Dat wij een kilometer na de grens opnieuw door een controle heen moeten, daar een handgeschreven nummertje krijgen dat twee kilometer verderop bij een nieuwe inspectie weer moet worden ingeleverd, kan de opbloeiende hartelijkheid van de betrekkingen tussen Oekraïne en ons Ministaatje dan ook nauwelijks meer doen bekoelen.

Op naar Odessa dat plotseling Одеса blijkt te heten valt nog wel te doen, maar de namen van de tussenliggende plaatsen waarlangs wij op weg naar ons einddoel moeten navigeren zijn onleesbaar en onuitspreekbaar zodat wij in onze visuele en verbale communicatie ernstig worden beperkt en als dan ook nog eens het navigatiesysteem uitvalt, dreigt totale ontreddering. Of is dat nu de Challenge?
Gelukkig hebben Maarten en ik op padvinderij gezeten en met een bakje condenswater uit de airco en een nietje uit het routeboek smeden wij een kompas dat in combinatie met een meting van de hellingshoek van de ondergaande zon en de reeds zichtbaar wordende Saturnus aan de hemel ons brengt bij hotel Londonskaya op de Primorskiy Bul’var 11 te Odessa, een volgens de beste tradities van Sovjetarchitectuur en design ontworpen voormalig kantoorgebouw aan de boulevard met uitzicht op de Zwarte Zee en natuurlijk de beroemde trappen waarop de muiterij op de Potemkin in 1905 met grof geweld werd neergeslagen hetgeen zo dramatisch vorm kreeg in de film van Eisenstein uit 1925 met het beeld van de kinderwagen die langzaam de trap afrijdt als de vrouw die haar man opwacht, die deel uitmaakt van de muitende bemanning, na een dodelijk schot van de wrede Tsarenpolitie haar controle over kind en wagen verliest.
De trap is de volgende ochtend vroeg dan ook mijn eerste doel. Het is een trap die met een lengte van een meter of 150 vanaf de hooggelegen boulevard naar zee leidt en daarmee tegelijkertijd de aanlegkade vormde waaraan de Potemkin lag afgemeerd. Na de revolutie van 1917 is aan het eind van de trap een potsierlijke pier gemaakt met een afschuwelijk lelijk hotel dat een groot deel van het uitzicht op zee ontneemt. Door met rug naar zee en de pier vanaf onderaan de trap te fotograferen hoop ik nochtans iets van de historische dramatiek in mijn foto’s te krijgen. De rest van de prachtige voorjaarsdag dag brengen wij met een deel van ons gezelschap door op het terras van respectievelijk een koffiehuis, een uitstekend lunchrestaurant en na het diner tot laat in de avond op de boulevard met een goede fles wijn.